|
Geallieerde
Stafkaarten GSGS 1:25.000
In
de Tweede Wereldoorlog werden door de Amerikaanse Army
Map Service in Washington DC en het Engelse War
Office in Londen kaarten
gemaakt van de bezette gebieden. Zij
maakten o.a. kaartseries van Frankrijk, België en Nederland, waaronder de
kaartserie Holland, 1:25.000 die bij de Amerikanen de naam AMS M831
kreeg ( Army Map
Service, kaartserienummer M831) en
bij de Britten GSGS 4427 ( Geographical Section General Staff,
kaartserienummer 4427).
De
215 bladen in serie GSGS 4427
bevatten het grootste gedeelte van Nederland en zijn in 1943, 1944 of
1945 gedrukt. De
nummering van deze serie is voor het noordelijke deel anders dan voor
het zuidelijke deel. Zie de
bijgevoegde afbeelding. Aanvullend
is er serie GSGS 4041, waarvan
17 kaarten van o.a. het zuidelijk deel van Brabant, Limburg en België .
Van het oosten van Nederland en een deel van Duitsland werd de
serie GSGS 4414 gemaakt
bestaande uit 263 kaarten.
Op de webpagina "Grote Oorlogskaarten " heb ik een aantal van
deze kaarten op het web gezet voor degenen die studie maken van de
bevrijding van Nederland. Een deel van deze kaarten is ook te downloaden
van de site van de "Library of Congress". Zie de link daarvoor
op mijn webpagina "Links".
Om
de kaarten te kunnen vervaardigen, werden in Washington en Londen
beschikbare oudere kaartbladen van de Nederlandse Topografische Dienst
gebruikt. In de meeste
gevallen werd informatie van kaartbladen uit de twintiger en dertiger
jaren van de twintigste eeuw overgenomen. Daarnaast werd ook informatie
overgenomen van bijvoorbeeld Michelinkaarten,
waterkaarten, spoorwegkaarten en
kaartbladen van de Koninklijke Nederlandsche Automobiel Club (KNAC). De
meest recente toevoegingen kwamen van luchtfoto's
die boven bezet gebied waren genomen in de jaren 1941-1943 en informatie
van de inlichtingendiensten. Op
deze kaarten staat vaak ook een "reliability map", een
klein kaartje waarop is aangegeven welk deel van de kaart wanneer door
luchtverkenningen is bijgewerkt.
Vooral
door de bijdrage van de heer Jan
Heintz uit Den Haag, die de kaarten in 1973 had gevonden in een huis
dat hij had gekocht, ben ik in het bezit gekomen van het grootste gedeelte
van de kaarten uit de serie
G.S.G.S. 4427. Met dank!!
De Amerikaanse 1:25.000 kaarten van Nederland uit de
serie GSGS 4427, 1943 en 1944 liggen westelijk van de 6 graden lijn. Ten
oosten daarvan heet de kaartserie GSGS 4414. De nummering van deze serie
gaat met getallen van 4 cijfers. Zie bovenstaande figuur.
Hieronder staat een schema met daarin de kaartnamen
en nummers.
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
303
Hollum |
304
Buren |
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
301
West Terschelling |
302
Terschelling |
|
305
Holwerd |
|
| |
|
|
|
|
|
|
306
Oost Vlieland |
|
|
307
St.Anna Parochie |
308
Hallum |
|
| |
|
|
|
|
|
309 De Cocksdorp |
|
|
310
Harlingen |
311
Leeuwarden |
|
| |
|
|
|
|
|
312
Oosterend |
|
|
313
Zurig |
314
Wommels |
315
Grouw |
|
| |
|
|
|
|
|
316
Den Hoorn |
|
316
A Afsluitdijk |
317
Makkum |
318
Sneek |
319
Akkrum |
|
| |
|
|
|
|
|
320
Huisduinen |
321
Den Helder |
322
Den Oever |
323
Hindeloopen |
324
Woudsend |
325
Joure |
|
| |
|
|
|
|
|
326
Kallantsoog |
327
Oudesluis |
328
Middenmeer |
329
Stavoren |
330
Bakhuizen |
331
Wolvega |
|
| |
|
|
|
|
|
332
Warmenhuizen |
333
Schagen |
334
Medemblik |
335
Fluithoek |
336
North Eastpolder1 |
337
Kuinre |
|
| |
|
|
|
|
|
338
Alkmaar |
339
Broek opLangendijk |
340
Hoorn |
341
Enkhuizen |
342
Urk |
343
Schokland |
|
| |
|
|
|
|
|
344
Castricum |
345
De Rijp |
|
|
346
North East Polder2 |
347
Kampen |
|
| |
|
|
|
|
|
348
IJmuiden |
349 |
350
Monnikendam |
|
|
351
Oosterwolde |
|
| |
|
|
|
|
352 Zandvoort
|
353
|
354 Amsterdam
|
355 Uitdam
|
|
356 Marinahoeve
|
357 Elburg
|
|
| |
|
|
|
|
358
|
359 Hoofdorp
|
360 Ouderkerk
|
361 Bussum
|
362 Blaricum
|
363 Harderwijk
|
364 Elspeet
|
Ca 3602 Wijhe
|
| |
|
|
|
|
365
|
366
|
367
|
368 Hilversum
|
369
Baarn
|
370 Nijkerk
|
371 Garderen
|
|
| |
|
|
|
372
|
373 Benthuizen
|
374
|
375
|
376 Utrecht
|
377 Amersfoort
|
378 Barneveld
|
379 Harskamp
|
|
| |
|
|
380 Hoek van Holland
|
381 Delft
|
382 Zoetermeer
|
383 Gouda
|
384 Oudewater
|
385 Vianen
|
386
Doorn
|
387
Ede
|
388 Ginkel
|
Ca. 3902 Doesburg
|
| |
|
|
2 NW Brielle
|
2 NE Vlaardingen
|
3 NW Rotterdam
|
3 NE Bergambacht
|
4 NW Schoonhoven
|
4
NE Culenborg
|
5 NW Wijk bij Duurstede
|
5 NE Rhenen
|
6 NW Arnhem
|
|
| |
|
1
SE Ouddorp
|
2 SW Hellevoetsluis
|
2 SE Zuidland
|
3 SW Oud- Beijerland
|
3
SE Dordrecht
|
4
SW Gorinchem
|
4 SE Asperen
|
5
SW Tiel
|
5
SE Druten
|
6 SW Nijmegen
|
|
| |
|
7 NE Brouwershaven
|
8 NW Sommelsdijk
|
8 NE Den Bommel
|
9 NW Strijen
|
9 NE Willemsdorp
|
10 NW Almkerk
|
10 NE Heusden
|
11 NW Kerkdriel
|
11
NE Oss
|
12
NW Groesbeek
|
|
| |
|
7
SE Zierikzee
|
8 SW Bruinisse
|
8 SE Dinteloord
|
9 SW Zevenbergen
|
9 SE Terheijden
|
10 SW Oosterhout
|
10 SE Drunen
|
11
SW Hertogenbosch
|
11 SE Uden
|
12
SW Gennep
|
|
| 13
NE WestKapelle |
14
NW Middelburg |
14 NE Kats
|
15 NW Sint Maartensdijk
|
15 NE Steenbergen
|
16 NW Roosendaal
|
16 NE Breda
|
17 NW Reijen
|
17 NE Tilburg
|
18 NW Bokstel
|
18
NE Vechel
|
19
NW St.Anthonis
|
|
| |
14
SW Vlissingen |
14 SE Goes
|
15 SW Yerseke
|
15 SE Bergen o Z
|
16
SW Nispen
|
16 SE Zundert
|
17
SW Alphen
|
17
SE Hilvarenbeek
|
18
SW Oirschot
|
18
SE Helmond
|
19
SW Venraij
|
|
| |
22
NW IJzendijke |
22 NE Neuzen
|
23 NW Waarde
|
23 NE Huijbergen
|
24 NW Brecht
|
24 NE Hoogstraeten
|
25 NW Weelde
|
25 NE Bladel
|
26 NW Eindhoven
|
26
NE Geldrop
|
27
NW Asten
|
|
| |
22
SW |
22 SE
|
23 SW
|
23 SE Doel
|
24 SW Sternhoven
|
24 SE Beersse
|
25 SW Turnhout
|
25
SE Arendonk
|
26 SW Bergeijk
|
26 SE Maarheeze
|
27 SW Nederweert
|
ß
6 graden E
|
Kaarten van de serie GSGS 4427 -uit bovenstaand
schema - sluiten niet goed aan op de kaarten
van GSGS 4414 (het oosten van Nederland). Bij benadering is
hieronder de aansluiting aangegeven voor een deel van de twee series. .
|
|
|
|
|
|
|
Aansluiting: Elburg en Elspeet
|
3602 Wijhe
|
3603
Raalte |
|
|
|
Aansluiting: Elspeet en Garderen
|
3702 Deventer
|
3703
Bathmen |
3704
Holten |
3705 Goor
|
|
Aansluiting: Garderen en Harskamp
|
3802 Voorst
|
3803
Zutphen |
3804
Lochem |
3805 Neede
|
|
Aansluiting: Harskamp, Ginkel Arnhem
|
3902 Doesburg
|
3903
Steenderen |
3904
Zelhem |
3905 Groenlo
|
|
Aansluiting: Arnhem, Nijmegen
|
4002 Zevenaar
|
4003
Doetinchem |
|
|
|
Aansluiting: Nijmegen en Groesbeek
|
4102 Millingen
|
4103
Emmerich |
|
|
|
Aansluiting: Groesbeek en Gennep
|
4202 Cleve
|
|
|
|
|
Aansluiting: Gennep en St, Anthonis
|
4302 Goch
|
|
|
|
|
Aansluiting: St. Anthonis en Venraij
|
4402 Blitterswijk
|
4403
Geldern |
|
|
Aansluiting:: vet gedrukt is het grootste deel van de aansluiting.
|
