1:25.000 na-oorlogs
Start Omhoog 1:25.000 vóór 1910 1:25.000 tot 1940 1:25.000 na-oorlogs oorlogskaarten 1:50.000 vóór 1925 1925-1940 1:50.000 na 1945 de buitenkant Catalogus 1:50.000

 

Ook in de naoorlogse kaartproductie komen grote verschillen voor wat betreft stijl en kleur. Men is zelfs tot 1953 doorgegaan met het herdrukken van de chromotopografische kaart van Nederland, terwijl dat toen al verouderde kaarten waren. Tot voor een jaar of tien…vijftien (?) was het nog mogelijk om deze bij de topografische dienst te kopen. 

Het verschil tussen oud en nieuw heeft te maken met de gebruikte projectiemethode bij het maken van kaarten. De chromotopografische kaart van Nederland werd gemaakt in de zogenaamde Bonne-projectie en de modernere kaarten in de stereografische projectie. Die oude kaarten worden door de kenners dan ook wel Bonne-plaatjes genoemd. 

De gebruikte projectiemethode doet overigens weinig toe of af aan de esthetiek van de kaart. Ook na de oorlog zijn er mooie en lelijke kaarten verschenen. Een mooie serie vind ik persoonlijk de kaarten van de serie M 833 uitgegeven eind jaren vijftig. Hieronder drie stukjes uit de stafkaarten van deze serie.  (De afbeeldingen zijn de vergroten.) 

Fragmenten uit de kaarten 42 B en 43 C , Middelharnis en Bruinisse. (Uitgave 1959)

 Den Bommel 1957 1959 25 300 001.jpg (627719 bytes)   St Annaland Krabbenkreek 1957 1959 25 300 001.jpg (1032000 bytes)  Bruinisse Zijpe 1957 1959 25 300 001.jpg (1171648 bytes)


Het rood van Den Bommel vind ik persoonlijk wat te fel, maar de Krabbenkreek kan zo aan de muur. Met dat felle rood worden de kaarten met daarin grote steden nogal erg rood. De kaarten van de plattelandsgebieden daarentegen zijn een lust voor het oog. In later jaren is dat rood allengs minder geworden. Dat moet ook wel, want door de bebouwing raakt Nederland steeds voller. Hieronder een kaart van Enkhuizen uit 1962, 1974 en een uit 1983. Het rood voor de wegen en de bebouwing is in 1983 verdwenen. De gewone wegen zijn in 1983 oranje en alleen de autobanen zijn nog rood. En het groen wordt groener. Naarmate Nederland meer wordt bebouwd, worden de kaarten groener. (De afbeeldingen zijn de vergroten.) 

         Enkhuizen 1960-1962-25-300.jpg (1210078 bytes)          Enkhuizen 1971-1974-25-300 linnen 001.jpg (1257400 bytes)

Enkhuizen 1962                                                                                        Enkhuizen 1974

Enkhuizen 1983 25 300.jpg (1503017 bytes)

Enkhuizen 1983

Op de nieuwste 1:25.000 kaarten worden alleen nog de hoofdwegen met gescheiden rijbanen rood gemaakt. Dat zijn er niet veel. De autobanen zijn paars. Hieronder het kruispunt Best Batadorp 1998. Voor de kaartenvorsers heb ik er ook de legenda bijgevoegd die bij deze kaart hoort.

Best Batadorp-1998 25 300 001.jpg (1430926 bytes)      Legenda 1998 25000 kaart 001.jpg (477297 bytes)

Best Batadorp 1998.

 

Vorige Volgende